Het afgelopen jaar heeft de onderzoeksgroep van het Radboudumc in Nijmegen, revalidatiecentrum Klimmendaal in Arnhem en de afdeling SENECA van de Hogeschool Arnhem Nijmegen onderzoek verricht naar spiervermoeidheid bij een grote groep gezonde personen en personen met verschillende soorten spierziekten, waaronder ook FSHD. Hieronder vindt u een samenvatting van hun bevindingen.
Publicatie ‘Spiervermoeibaarheid’
‘Bij spiervermoeibaarheid lukt het niet goed (meer) om de gevraagde of verwachte spierkracht te leveren in een spier(groep). Mensen met een spierziekte voelen spiervermoeibaarheid niet altijd goed. Hierdoor gaan zij vaak over de grenzen van hun (spier)belastbaarheid heen, wat leidt tot beperkingen in hun dagelijkse functioneren.
Spiervermoeibaarheid meten
Onderzoek bij gezonde personen toonde aan dat oppervlakte elektromyografie (EMG) in staat is spiervermoeidbaarheid te meten tijdens een maximale fietstest. Bij een EMG wordt de elektrische activiteit van de spier gemeten. Tijdens een maximale fietstest bleek dat de activiteit van de beenspieren op twee momenten in de tijd sterk toeneemt: er zijn twee drempels in het signaal te zien. Bij gezonde personen komen deze momenten in de tijd overeen met de twee ‘ventilatoire drempels’. De eerste ventilatoire drempel geeft het moment aan dat het lactaat in het bloed boven het niveau in rust gaat stijgen. Lactaat is een stofwisselingsproduct dat je lichaam produceert tijdens inspanning. Tijdens inspanning met hoge intensiteit is de zuurstof op een gegeven moment niet meer voldoende om energie te leveren voor bijvoorbeeld snelle spiercontracties. Daarom schakelt je lichaam het anaerobe metabolisme (zonder zuurstof) van glucose zonder gebruik van zuurstof in, wat lactaat als eindproduct oplevert. Bij de tweede ventilatoire drempel hoopt het lactaat in het bloed zich sterk op, je kunt de inspanning dan niet lang meer volhouden.
Trainingsadvies
In ons onderzoek hebben wij, tijdens een maximale fietstest met oplopende weerstand, de EMG- en ventilatoire drempels bepaald bij 24 mensen zonder en 33 mensen met een spierziekte. Zoals wij verwachtten, lagen de EMG drempels bij mensen met een spierziekte (in vergelijking met gezonde personen) relatief gezien eerder in de tijd dan de ventilatoire drempels. Dit gold met name voor de eerste drempel: het moment dat het lactaat in het bloed gaat stijgen. Omdat met name in het begin van een inspanning een verschil te zien is in spiervermoeibaarheid is ons trainingsadvies enigszins gewijzigd. Dit geldt met name voor mensen met een spierziekte die veel beenspierzwakte ervaren en na langere tijd weer beginnen met sporten. Voor hen is het advies met een lage intensiteit te starten en langzaam op te bouwen. Zo verwachten we dat men de eerste EMG drempel tijdens het sporten niet overschrijdt, en overbelasting voorkomt.
Fietsen wanneer bewegen moeilijker gaat, lees meer
Vervolgonderzoek
In de nabije toekomst willen we verder onderzoek doen naar spiervermoeibaarheid met als uiteindelijk doel het ontwikkelen van een meetinstrument dat in het dagelijks leven direct inzicht geeft in spiervermoeibaarheid. Zo kunnen mensen met een spierziekte hier beter rekening mee houden in het dagelijks leven en tijdens training.
Heb je vragen over dit onderzoek? Stuur dan een bericht naar Nicole Voet, revalidatiearts en senior onderzoeker Klimmendaal/ Radboudumc nicole.voet@radboudumc.nl
Het volledige (Engelstalige) artikel is te vinden onder deze link: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fphys.2022.821584/full